###seo

MoSaiKTeiL projekt w hotspoće 20

ProjektZaměry projektaAktiwity

Projekt

Kooperaciski projekt MoSaiKTeiL „Łužiske bahna, pěsk, chójny a haty“ je wobšěrny přirodoškitny projekt we wobłuku spěchowanskeho ćežišća „Hotspoty biologiskeje mnohotnosće“. W nim dźěłaja Přirodoškitna stacija Njeswačidło z.t., Přirodospytna towaršnosć Hornjeje Łužicy z.t. a Senckenbergowy muzej za přirodopis w Zhorjelcu hromadźe z regionalnymi partnerami a partnerkami kaž Biosferowym rezerwatom Hornjołužiska hola a haty. Zwjazkowy zarjad za přirodoškit (BfN) spěchuje tutón zwjazkowy program biologiskeje mnohotnosće ze srědkami Zwjazkoweho ministerstwa za wobswět, přirodoškit, nuklearnu wěstotu a škit přetrjebarjow (BMUV).

Hatna krajina jako mozaik z małych žiwjenskich rumow w Hornjołužiskej holi a hatach © J. Noack

Zaměry projekta

Ćežišća zjawnych zaměrow MoSaiKTeiL-projekta:

  • Na zakładźe přirodoškitnych naprawow, kotrež praktisce přesadźimy a je wědomostnje přewodźamy, kaž na přikład nachwilne wusušenje hatow a jich wotbłótnjenje, chcemy konkretne doporučenja za hladanje, zdźerženje a spěchowanje w přezjednosći z wobhospodarjenjom hatow zdźěłać  a je mjez druhim w spěchowanskich směrnicach wuformulować.
  • Specifiske prašenja maja nowe dopóznaća wo ekologiskich zwiskach přinjesć a njedostatki we wědźe wo ekologiji wěstych družinow zběhnyć, kaž na přikład wo krušwičce.
  • Wutworimy syć,  w kotrymž so lokalni akterojo a lokalne akterki we wobłuku kubłanja k naslědnosći dołhodobnje ze sobu zwjazaja. W nim maja inowatiwne poskitki z analognymi a digitalnymi formatami nastać, kotrež  spěchuja dožiwjenje, zrozumjenje a wobchowanje krajiny.
  • We wobłuku zjawnostneho dźěła a praktiskeho přirodoškita maja so forumy etablěrować, w kotrychž so přisłušnicy mjez sobu wuměnjeja a wothłosuja.
  • Lokalnej ludnosći ma so zmóžnić, do přichoda sahace spočatki sobu tworić. Tole je móžno z tym, zo ju aktiwnje do přirodoškitnych naprawow zapřijamy, družiny žiwochow zhromadnje zwěsćamy a wizije za krajinu wuwiwamy. Na tute wašnje přinošujemy wažnje k zdźerženju a spěchowanju hotspota Hornjołužiskeje hole a hatow.
Aktiwnje za přirodoškit – dźěći zamjetaja wotwódnjace  hrjebje w mjezybahnu w Chrjebjanskej holi © S.Buschmann

Aktiwity

Žro projekta MoSaiKTeiL su praktiske přirodoškitne naprawy w štyrjoch małych, mjez sobu so wotměnjacych žiwjenskich rumach. Do přewjedźenja naprawow su wšitcy wobdźěleni  w cyłym projektowym regionje zapřijeći. Kontrole, kiž maja wuspěch přirodoškitnych naprawow zwěsćeć, projekt přewodźuja. Wone přewjedu so wot regionalnych fachowcow a  wuhódnoćeja so w tudyšich slědźerskich institucijach.

Kooperaciscy a regionalni partnerojo a partnerki su mjez  sobu zwjazani, štož je dalše wažne ćežišćo projekta. W dźěłarničkach, zeńdźenjach a zhromadnych zarjadowanjach zetkawaja so akterojo a akterki praktiskeho přirodoškita, wobswětoweho kubłanja, slědźenja ale tež zarjadow a wosebje wužiwarjo a wužiwarki kraja. Wone so mjez sobu wuměnjeja a wothłosuja praktiske postupowanja.

Zhromadnje z wobswětokubłarjemi a -kubłarkami a muzejemi wuwiwaja so inowatiwne formaty na zakładźe naprawow a jich skutkownosći. Tute sposrědkuja wobrazliwje  wosebitosće hotspota a dadźa krajinu dožiwić. Hač na akciskim dnju, w młodźinskim lěhwje abo při jednym z mnohich zarjadowanjow w hotspoće – wšudźe móža wopytowarjo informatiwne detaile nazhonić,  praktiske naprawy sami přesadźić a dopóznaća zdobyć.

Přihotowanske točenja za pegle k měrjenju dnowneje wody w mjezybahnje Bartskeje hole © S.Buschmann
Prěnja dźěłarnička  k wobswětowemu kubłanju a zjawnostnemu dźěłu w hotspotowym regionje w meji 2022 © M.Mitschke

Projektowa kónčina

Kooperaciski projekt MoSaiKTeiL wopřija hotspot 20 „Hornjołužiska hola a haty“, wulke škitne pasma Kinsporkskeje hole, biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty a hatnišća Delnja Sprjewja a Hamoršć.

Projektowy region – hotspot 20 – Hornjołužiska hola a haty

Na interaktiwnej karće namakaće płoniny přepytowanjow a naprawow projekta w jednotliwych žiwjenskich rumach. Wona wupokazuje projektowych partnerow a projektowe partnerki w regionje a poskićuje informacije k turistiskim cilam  kaž tež zarjadnišćam za wobswětowe kubłanje. Wotkrywajće projektowy region a zhońće wjace wo muzejach a wustajeńcach, wužiwajće wučbnu šćežku a nazběrajće sej informacije wo hatnišćach a našich přirodoškitnych naprawach kaž tež  jich wuskutkach.